26 ژانویه برترین سازهای مخصوص تکنوازی

گوش دادن به موسیقی و یا نواختن آن امری لذت بخش است. بسیاری افراد نواختن ساز را به عنوان ابزاری برای لذت بردن و آرامش روحی استفاده می‌کنند. احتمالا تا به حال اجرای گروه‌های موسیقی را دیده‌اید. در این گروه‌ها تعدادی افراد به طور گروهی به نواختن ساز می‌پردازند. تعداد این سازها و نوازنده‌ها در گروه‌های مختلف و بنابر موسیقی‌های مختلف متفاوت است. اما همیشه نواختن ساز به صورت گروهی نیست. بعضی افراد ترجیح می‌دهند که به صورت تکنفره ساز بنوازند. یعنی به جای اینکه به صورت گروهی و با تعدادی نوازنده‌ی دیگر قطعات را بنوازند؛ به صورت تکی این کار را انجام دهند. همان کاری که از آن به عنوان تکنوازی یا سولو یاد می‌کنیم. باید این نکته را ذکر کنیم که بعضی از سازها برای تکنوازی مناسب‌تر هستند و برخی دیگر چندان مناسب نیستند. به عبارتی بعضی از سازها، سازهای مخصوص تکنوازی هستند. مثلا سازهای کوبه‌ای معمولا برای تکنوازی به کار نمی‌روند و بیش‌تر مخصوص اجراهای گروهی هستند. در مطلب پیش رو قصد داریم تا به بررسی و معرفی سازهای مخصوص تکنوازی بپردازیم. پس این مطلب را از دست ندهید.

تکنوازی

همانطور که گفته شد تکنوازی یا سولو عبارت از اجرای قطعه‌ی موسیقی توسط یک نوازنده‌ی منفرد است. گاهی اوقات در موسیقی‌هایی که به صورتی گروهی اجرا می‌شوند هم بخشی به تکنوازی اختصاص می‌یابد. بعضی از سازها در اجرای تکنوازی مهم و مناسب هستند. سازهایی مانند ویولن، پیانو، گیتار، هارپسیکورد، سه تار، فلوت، و … از جمله سازهای مهم در تکنوازی هستند. البته سازهای مخصوص تکنوازی محدود به این سازها نیستند؛ بلکه این سازها پر استفاده‌تر از سایرین هستند. به علاوه این سازها در اجراهای گروهی هم مورد استفاده قرار می‌گیرند.  در ادامه به معرفی تعدادی از این سازها می‌پردازیم.

ویولن، از سازهای مخصوص تکنوازی

اولین سازی که در فهرست سازهای مخصوص تکنوازی نام می‌بریم ویولن است. این ساز که از خانواده‌ی سازهای زهی است، با استفاده از آرشه نواخته می‌شود. صدای زیبا و دلنشین این ساز بر هیچ کس پوشیده نیست. به طوری که صدای این ساز پرطنین، نافذ و گرم است. به علاوه انواع موسیقی‌ها و صداها را می‌توان با استفاده از این ساز نواخت. به گونه‌ای که تمامی سبک‌های موسیقی و موسقی غربی و ایرانی را می‌توان با ویولن نواخت. بنابراین ساز مهم و مناسبی برای تکنوازی است. البته این ساز در اجراهای گروهی و ارکسترها هم نقش پر اهمیتی دارد. ویژگی مهم دیگری که ویولن را به سازی مناسب برای تکنوازی تبدیل می‌کند، داشتن سیم E (می) است. به این ترتیب می‌توان نت‌هایی که فرکانس بالا دارند را با ویولن نواخت. بنابراین صدای ویولن صدایی تکنواز یا سوپرانو است.

تکنوازی ‌های دلنشین با پیانو

ساز بعدی که به معرفی آن می‌پردازیم پیانو است. پیانو هم یکی از سازهای مخصوص تکنوازی است. این ساز مخصوصا نوع الکتریکی آن، در ارکسترها هم نقش پررنگی دارد. پیانو معروف‌ترین ساز خانواده‌ی سازهای کلاویه‌ای یا صفحه کلید دار است. بیش‌ترین دامنه‌ی صوتی برای پیانو است به گونه ای که این ساز 8 اکتاو دارد. فرکانس‌های تولیدی این ساز هم دامنه‌ی وسیعی دارد. بنابراین می‌توان انواع موسیقی را با این ساز نواخت. همچنین صدای پیانو بسیار گرم و دلنشین است و صدای آن به طور تکی و بدون همراهی سازهای دیگر بسیار خوش طنین است. همین مسائل باعث شده تا از پیانو به عنوان یکی از سازهای مخصوص تکنوازی نام ببریم.

گیتار کلاسیک

در فهرست سازهای مخصوص تکنوازی به سراغ گیتار کلاسیک می‌رویم. این ساز هم مثل ویولن مربوط به خانواده‌ی سازهای زهی است و با استفاده از سیم‌های ساز نواخته می‌شود. گیتار کلاسیک این قابلیت را دارد که به وسیله‌ی آن چند نت را به طور همزمان نواخت. همان چیزی که به آن اجرای آرپژ می‌گویند. به طور کلی قطعات و موسیقی‌هایی که برای این ساز ساخته و تنظیم می‌شوند، به گونه‌ای هستند که قابلیت نواختن همزمان چندین نت فراهم باشد. به گوش رسیدن همزمان چندین نت به طور همزمان، باعث می‌شود که صدای این ساز به طور تکی هم جذاب، گیرا و دلنشین و البته کامل باشد.

فلوت ریکوردر

تا اینجا از سازهای زهی و کلاویه‌ای نام بردیم. اکنون نوبت آن است که به سراغ ساز فلوت ریکوردر، یکی از سازهای خانواده‌ی سازهای بادی چوبی برویم. نت‌های نیم گام دو اکتاوی به طور کامل توسط این ساز نواخته می‌شوند. البته امکان نواختن نت‌های بالاتر هم وجود دارد. مخصوصا نوازندگان حرفه‌ای راحت‌تر می‌توانند این کار را انجام دهند. البته نوع ساز هم در این مسئله تاثیرگذار است. این ساز سابقه‌ای طولانی دارد. در گذشته این ساز را تنها برای تکنوازی استفاده می‌کردند. اما پس از مدتی استفاده از این ساز در اجراهای گروهی هم متداول شد. یکی از معروف‌ترین قطعات تکنوازی که برای فلوت ریکوردر تنظیم شده، تکنوازی فلوت ریکوردر ویوالدی است.

سه تار

اکنون به سراغ یکی دیگر از سازهای مخصوص تکنوازی از خانواده‌ی سازهاي زهی می‌رویم. سه تار از سازهایی با اصالت ایرانی است. یکی از مهم‌ترین سازهای مخصوص تکنوازی سه تار است. صدای سه تار حالت خاصی دارد. به گونه‌ای که صدای آن نسبتا ضعیف و گرفته است. همین مسئله باعث می‌شود که برای چندنوازی و اجرای گروهی چندان مناسب نباشد. به طوری که در اجراهای گروهی به دلیل کم بودن صدای این ساز نسبت به سایر سازها، صدای ساز سه تار به گوش نمی‌رسد. همین مسئله باعث شده تا این ساز بیشتر مختص تکنوازی باشد. به دنبال این مسئله معمولا این ساز را مناسب برای افراد درون‌گرا و علاقمند به تنهایی می‌دانند.

سنتور

سنتور هم از سازهایی است که به خوبی می‌توان آن را برای تکنوازی و همچنین چندنوازی به کار برد. این ساز با استفاده از مضراب‌ها نواخته می‌شود. ساز سنتور به لحاظ دامنه‌ی صدا دهی از سازهای گسترده است. به طوری که سنتور بیش از 4 اکتاو دارد. به خاطر همین مسئله و صدای شفاف و زیبای سنتور آن را در زمره‌ی سازهای مخصوص تکنوازی برشمردیم.

در پایان

در این مقاله قصد بر آن بود تا به سازهای مخصوص تکنوازی بپردازیم. در واقع سازهایی که برای اجرای تکی و بدون همراهی سازهای دیگر مناسب هستند؛ مدنظر ما بودند. در ادامه به معرفی و بررسی تعدادی از این سازها پرداختیم. سازهای ویولن، پیانو، گیتار کلاسیک، فلوت ریکوردر، سه تار و سنتور را معرفی کرده و به بررسی آن‌ها پرداختیم. ویژگی‌هایی مانند صدای زیبا و دلنشین در هنگام اجرای تکی و وسعت صدای سازها از عواملی است که باعث مناسب بودن این سازها برای تکنوازی می‌شود.